Natural Killer Cell เซลล์เพชฌฆาต ภูมิคุ้มกันโดยธรรมชาติ
เซลล์ NK (Natural Killer Cell) เป็นเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดหนึ่งในระบบภูมิคุ้มกันที่มีหน้าที่กำจัดเซลล์ติดเชื้อและเซลล์มะเร็งโดยตรง เซลล์ NK จัดอยู่ในกลุ่ม lymphocyte เช่นเดียวกับเซลล์ T และ B เซลล์
แต่มีบทบาทเฉพาะในการตอบสนองแบบ innate immunity (ภูมิคุ้มกันโดยธรรมชาติ) ซึ่งหมายความว่าเซลล์ NK สามารถโจมตีเซลล์แปลกปลอมได้ทันที โดยไม่ต้องผ่านกระบวนการจดจำแบบเจาะจง
หน้าที่ของเซลล์ NK
- กำจัดเซลล์ติดเชื้อ – เซลล์ NK มีความสามารถในการตรวจจับและกำจัดเซลล์ที่ติดเชื้อไวรัสอย่างรวดเร็ว
- โจมตีเซลล์มะเร็ง – เซลล์ NK สามารถตรวจจับและทำลายเซลล์ที่มีการเปลี่ยนแปลงผิดปกติ (เช่น เซลล์มะเร็ง) ได้โดยไม่ต้องรอคำสั่งจากเซลล์ภูมิคุ้มกันอื่นๆ
- กระตุ้นการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกัน – เซลล์ NK จะหลั่งสารเคมีที่เรียกว่า cytokines ซึ่งช่วยกระตุ้นให้เซลล์ภูมิคุ้มกันอื่นๆ มาทำงานร่วมกันในการกำจัดเชื้อโรค
วิธีเพิ่มจำนวนและประสิทธิภาพของเซลล์ NK
การดูแลสุขภาพและเลือกรับประทานอาหารที่ดีสามารถช่วยส่งเสริมการทำงานของเซลล์ NK ได้ โดยวิธีเพิ่มเซลล์ NK และเสริมประสิทธิภาพ มีดังนี้
- การออกกำลังกายสม่ำเสมอ – การออกกำลังกายปานกลาง เช่น การเดินเร็ว วิ่งจ๊อกกิ้ง หรือเล่นโยคะ ช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันและเพิ่มจำนวนเซลล์ NK ได้
- การนอนหลับเพียงพอ – การพักผ่อนให้เพียงพอมีความสำคัญต่อการฟื้นฟูเซลล์ภูมิคุ้มกัน เซลล์ NK จะทำงานได้ดีเมื่อร่างกายได้พักผ่อนอย่างเพียงพอ
- ลดความเครียด – ความเครียดเรื้อรังสามารถลดการทำงานของเซลล์ NK ได้ การฝึกสมาธิ, การทำโยคะ, หรือการผ่อนคลายต่างๆ ช่วยลดความเครียดและส่งผลดีต่อภูมิคุ้มกัน
- อาหารที่ช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน – อาหารที่มีวิตามินซี วิตามินอี เบต้ากลูแคน และสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น ผลไม้รสเปรี้ยว ผักใบเขียว เห็ดต่างๆ (เช่น เห็ดชิตาเกะ เห็ดหลินจือ) สามารถช่วยกระตุ้นการทำงานของเซลล์ NK
- อาหารเสริมบางชนิด – มีงานวิจัยบางชิ้นที่ชี้ว่า โพรไบโอติกส์ (Probiotics), เบต้ากลูแคน (Beta-glucan) และ วิตามินดี อาจช่วยเพิ่มการทำงานของเซลล์ NK ได้ อย่างไรก็ตาม ควรปรึกษาแพทย์ก่อนรับประทาน
