ALK  rearrangement  Predictive biomarker ลดอาการมะเร็งปอด

ที่ใช้ช่วยเลือกวิธีการรักษาสำหรับผู้ป่วยมะเร็งปอดว่าควรรักษาวิธีไหนดี “ How  to treat ” ที่นิยมนำมาใช้ในปัจจุบันอีกตัวคือ   ALK  ( Anaplastic Lymphoma Kinase ) rearrangement

โดย ALK rearrangement เกิดการจับคู่กับ echinoderm microtubule-associated protein-like 4

(EML4) เป็น EML4-ALK fusion oncogene กระตุ้นการส่งสัญญาณภายในเซลล์ (downstream signaling)ผ่าน RAS pathway ด้วยกระบวนการ phosphorylation ส่งผลให้เกิดการยับยั้งการทำลายเซลล์มะเร็งผ่านกระบวนการ apoptosis

ความผิดปกติชนิด ALK rearrangement สามารถตรวจพบได้ร้อยละ 2-7 ในผู้ป่วยNSCLC แม้ว่าผู้ป่วย NSCLC ที่ตรวจพบ ALK rearrangement จะมีลักษณะคล้ายกับผู้ป่วยที่มีEGFR mutation ( ผลพยาธิวิทยาเป็น adenocarcinoma และเป็นผู้ป่วยที่ไม่สูบบุหรี่ ) แต่ผู้ป่วยที่ตรวจพบ ALK rearrangement มักจะตรวจไม่พบ EGFR mutation ยิ่งไปกว่านั้นผู้ป่วยที่ตรวจ

พบ ALK rearrangement จะไม่ตอบสนองต่อการรักษาโดยการใช้ยาในกลุ่ม EGFR TKIs

แนวทางการรักษาของ National Comprehensive Cancer Network (NCCN) แนะนำให้มีการตรวจ ALK rearrangement ในผู้ป่วย NSCLC ระยะแพร่กระจาย (metastasis) เพื่อใช้ในการตัดสินใจเลือกการรักษา ในยากลุ่มออกฤทธิ์ยับยั้ง ALK rearrangement โดยยาจะไปยับยั้งการจับของ ATP กับเอนไซม์ tyrosine kinase ภายในเซลล์ที่มี ALK rearrangement ส่งผลยับยั้งการส่งสัญญาณภายในเซลล์ผ่านกระบวนการ phosphorylation

จากการใช้ยาพบว่าผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วยยากลุ่มออกฤทธิ์ยับยั้ง ALK rearrangement มีอัตราการอยู่รอดโดยโรคสงบ (progression free survival; PFS) 10.9 เดือน มากกว่ากลุ่มที่  ได้รับยาเคมีบาบัดที่มีอัตราการอยู่รอดโดยโรคสงบ (PFS) 7.0 เดือน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ  นอกจากนี้ยังพบว่าผู้ป่วยที่ได้รับยายากลุ่มออกฤทธิ์ยับยั้ง ALK rearrangement สามารถลดอาการแสดงของโรคมะเร็งและมีคุณภาพชีวิตที่ดีกว่ากลุ่มที่ได้รับการรักษาด้วยยาเคมีบำบัด