6 สาเหตุที่ทำให้มะเร็งกลับเป็นซ้ำ
มะเร็งที่กลับมาเป็นซ้ำ (recurrence) เกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ โดยทั่วไปเกี่ยวข้องกับลักษณะของเซลล์มะเร็งและปัจจัยต่างๆ ของร่างกายผู้ป่วย ดังนี้ :
1. เซลล์มะเร็งที่หลงเหลือหลังการรักษา
• แม้ว่าการผ่าตัด, เคมีบำบัด, หรือการฉายแสงจะทำลายเซลล์มะเร็งส่วนใหญ่ได้ แต่ยังอาจมีเซลล์มะเร็งจำนวนเล็กน้อยที่ไม่สามารถตรวจพบและหลงเหลืออยู่ในร่างกาย ซึ่งสามารถเติบโตและกลับมาเป็นซ้ำในภายหลังได้
2. การดื้อต่อการรักษา
• เซลล์มะเร็งบางชนิดมีลักษณะต้านทานต่อยาเคมีบำบัดหรือการรักษาอื่น ๆ ทำให้การรักษาเดิมไม่ได้ผลอย่างสมบูรณ์
3. การแพร่กระจายของมะเร็ง
• หากเซลล์มะเร็งได้แพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น ๆ (metastasis) ก่อนการวินิจฉัยหรือระหว่างการรักษา อาจทำให้มะเร็งกลับมาเกิดในบริเวณอื่นของร่างกาย
4. การกลายพันธุ์ของเซลล์มะเร็ง
• เซลล์มะเร็งมีความสามารถในการกลายพันธุ์ ทำให้ลักษณะทางพันธุกรรมของเซลล์เปลี่ยนแปลงและสามารถหลีกเลี่ยงระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายหรือการรักษาได้
5. ภูมิคุ้มกันของร่างกายอ่อนแอ
• หลังจากการรักษาที่เข้มข้น เช่น เคมีบำบัดหรือการปลูกถ่ายไขกระดูก ระบบภูมิคุ้มกันของผู้ป่วยอาจอ่อนแอ ทำให้ร่างกายไม่สามารถควบคุมเซลล์มะเร็งได้
6. ปัจจัยส่วนบุคคล
• พันธุกรรม: ผู้ป่วยที่มีความผิดปกติทางพันธุกรรมบางอย่าง เช่น ยีน BRCA1/BRCA2 อาจมีโอกาสกลับมาเป็นมะเร็งสูงกว่า
• วิถีชีวิต: การสูบบุหรี่, ดื่มแอลกอฮอล์, ความเครียด หรือขาดการออกกำลังกายอาจเป็นปัจจัยเสี่ยงที่เพิ่มโอกาสการกลับมาเป็นซ้ำ
การป้องกันหรือลดความเสี่ยงมะเร็งกลับมาเป็นซ้ำ
1. ติดตามการรักษา: เข้าพบแพทย์ตามกำหนดเพื่อตรวจติดตามผล
2. ปรับพฤติกรรม: หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยง เช่น บุหรี่ อาหารไม่ดีต่อสุขภาพ
3. เสริมภูมิคุ้มกัน: รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ พักผ่อนเพียงพอ และออกกำลังกายสม่ำเสมอ
4. ตรวจสุขภาพสม่ำเสมอ: เพื่อตรวจหาสัญญาณของมะเร็งตั้งแต่ระยะแรก
