เซลล์เพชฌฆาต หรือ Natural Killer Cells คืออะไร และมีความสำคัญอย่างไร

เซลล์เพชฌฆาต หรือ Natural Killer Cells ในภาวะปกติจะพบอยู่ที่ประมาณ 10-15% ของเม็ดเลือดขาวชนิด Lymphocyte โดยนับเป็นด่านแรก ๆ ในระบบภูมิคุ้มกันที่จะตอบสนองต่อเซลล์ที่ผิดปกติ เช่น เซลล์มะเร็ง หรือ เซลล์ที่มีการติดเชื้อไวรัส

ระหว่างเซลล์เพชฌฆาตและเซลล์เป้าหมาย

เซลล์เพชฌฆาต จะทำงานโดยตรวจจับโมเลกุลบนผิวเซลล์ ( receptor ) ที่ชื่อ Major Histocompatibility Complex (MHC) Class I  ซึ่งเป็น receptor ที่พบในเซลล์ปกติ ในขณะที่เซลล์มะเร็ง หรือ เซลล์ที่มีการติดเชื้อไวรัสจะไม่มีการแสดงออกของ receptor ชนิดนี้ ดังนั้นเมื่อเซลล์เพชฌฆาตตรวจพบ MHC Class I  บนผิวเซลล์เป้าหมายก็จะไม่ทำลายเซลล์เป้าหมาย แต่ถ้าตรวจจับไม่พบก็จะเข้าทำลายเซลล์เป้าหมายทันที เรียกกระบวนการนี้ว่า Missing recognition สวิตซ์การทำลายจะถูกเปิดออก กระบวนการทำลายของเซลล์เพชฌฆาตจะทำหน้าที่ทันที เรียกการทำงานแบบนี้ว่าทฤษฎี Missing – self หรือกระบวนการตรวจจับความเป็นตัวตนที่หายไป

เซลล์เพชฌฆาตมีโอกาสลดลงได้

จากความอ่อนแอของร่างกายที่เพิ่มขึ้น โดยมักเกิดจากอายุที่เพิ่มขึ้น ซึ่งสัมพันธ์กับการเกิดมะเร็งเพิ่มได้มากขึ้นด้วย บวกกับไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิตประจำวัน เช่น กินโปรตีนน้อย พักผ่อนน้อย ดื่มหนัก สูบบุหรี่บ่อย เป็นต้น

เมื่อไรก็ตามที่ระดับ NK Cell ต่ำ จึงทำให้เชื้อไวรัสโจมตีสิ่งผิดปกติในร่างกายได้ง่าย ทั้งยังลุกลามต่อไปสร้างกองกำลังเป็นของตัวเองโดยอาศัยร่างกายเราเป็นฐานทัพใหญ่อีกด้วย ผู้ที่ภูมิคุ้มกันต่ำจึงมีโอกาสเจ็บป่วยได้ง่ายเมื่อเทียบกับผู้ที่มีภูมิต้านทานปกติ เช่น ไข้หวัดใหญ่ ไข้หวัดนก โรคตับอักเสบ การติดเชื้อไวรัส ทั้งยังเป็นภาวะที่เปิดโอกาสให้สิ่งผิดปกติดังกล่าวสามารถพัฒนาไปสู่ระยะของโรคร้าย อย่างมะเร็ง (Cancer) ร่วมด้วยได้

ความก้าวหน้าทางการแพทย์ปัจจุบัน ทำให้เราสามารถตรวจ NK Cell ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ช่วยให้เราทราบถึงจำนวนคงเหลือ ( NK Count ) และคุณภาพการทำงาน (NK Activity) ของ NK Cell ในปัจจุบันได้อย่างแม่นยำ เป็นการสะท้อนถึงความแข็งแรงในอนาคตตั้งแต่ก่อนเกิดโรค ทั้งยังสามารถวางแผนป้องกันโรคได้ตั้งแต่เนิ่นๆ

คนกลุ่มไหนบ้างที่ควรเข้ารับการตรวจวัด จำนวนและประสิทธิภาพของเซลล์เพชฌฆาต

คนที่มีความผิดปกติหรือมีโรคประจำตัว

  • มีประวัติในครอบครัวหรือญาติพี่น้องป่วยด้วยโรคมะเร็ง
  • มีความผิดปกติทางพันธุกรรม
  • อยู่ในระหว่างการรักษามะเร็ง หรือผู้ป่วยที่รักษามะเร็งจนหายขาดแล้ว แต่ยังต้องเฝ้าติดตามการเกิดซ้ำของมะเร็ง
  • ผู้ป่วยตับอักเสบเรื้อรังจากการติดเชื้อไวรัส
  • ผู้ที่มีปัญหาอาการป่วยเรื้อรัง เช่น โรคตับ โรคไต เบาหวาน และอาการไขมันในเลือดสูง
  • ผู้ที่มีอาการอ่อนเพลียเรื้อรัง
  • ผู้ที่มีประวัติการดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่อย่างหนักต่อเนื่องทุกวัน
  • ผู้ที่ต้องสัมผัสกับฮอร์โมนหรือมลพิษตลอดเวลา
  • ผู้ที่มีปัญหาความเครียดเรื้อรัง พักผ่อนและออกกำลังกายไม่เพียงพอ
  • ผุ้ที่ได้รับสารอาหารไม่ครบ 5 หมุ่ เช่นผู้ที่ทานมังสวิรัติซึ่งมักจะได้รับสารอาหาร โปรตีน วิตามินและเกลือแร่ ไม่เพียงพอ

ผู้ที่มีสุขภาพดี

  • ต้องการตรวจติดตามการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันแบบไม่จำเพาะของตนเอง
  • เพื่อเป็นฐานข้อมูลทางด้านสุขภาพของตนเองและข้อมูลด้านปัจจัยเสี่ยงของการเกิดมะเร็งเพื่อป้องกันในเบื้องต้น

โรงพยาบาลจุฬารัตน์ 9 แอร์พอร์ต

บริษัท คอนวีเนียนซ์ ฮอสพิทอล จำกัด
Convenience Hospital Co., Ltd.
90/5 หมู่ 13 ตำบลราชาเทวะ อำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ 10540
โทรศัพท์ : 08-0074-8800, 02-115-2111
แฟกซ์ : 02-738-9740
แผนที่ : Google / รูปแผนที่ / เส้นทางเดินทาง
Line : @ch9airport